به مناسبت روز جهانی لاك پشت ها؛
از حیوان خانه به دوش چه می دانید؟
حیوان خانگی: 2 خرداد روز جهانی لاک پشت برای افزایش آگاهی درباره ی اینگونه با اهمیت نام گذاری شده است تا مردم نحوه برخورد با آنها و عوامل تهدید حیات آنها و ارزشی که دارند را بیاموزند.
به گزارش حیوان خانگی به نقل از ایسنا، ۲۳ می مصادف با دوم خرداد ماه به عنوان روز «جهانی لاک پشت» نامگذاری شده است. روز جهانی لاک پشت در سال ۲۰۰۰ به همت یک سازمان غیردولتی به نام سازمان نجات لاک پشت های آمریکا نامگذاری شده که هدف اصلی آن، حفاظت و افزایش آگاهی درباب اهمیت لاک پشت ها بوده است.
به گفته اصغر مبارکی - کارشناس دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست- ۳۳۵ گونه لاک پشت در دنیا ثبت شده است که با احتساب زیرگونه ها به بالای ۴۴۲ گونه و زیرگونه می رسد. اینگونه ها متشکل از ۱۴ خانواده هستند. از ۳۳۵ گونه لاک پشت ثبت شده در جهان، ۱۳۵ گونه و به عبارتی ۴۰ درصد آن در فهرست سرخ IUCN (اتحادیه جهانی صیانت از طبیعت) به عنوان گونه های در معرض تهدید قرار دارند، این وضعیت برای گونه ای که جزء گونه های شاخص تنوع زیستی شمرده می شود، تاسف بار است.
آنچه لاک پشت ها را تهدید می کند
یکی از با اهمیت ترین عوامل تهدیدکننده لاک پشت ها برداشت مستقیم بمنظور تجارت است که ضربه سنگینی به بقای اینگونه وارد کرده است. تغییرات جوی، تجارت غیرقانونی، صیدهای تجاری، از دست دادن زیستگاه های طبیعی و آلودگی های زیست محیطی از دیگر مواردی است که آنها را تهدید می کند. در کشورهای استرالیا و آمریکای جنوبی و مرکزی تجارت لاک پشت جهت استفاده غذایی به انجام می رسد البته اوج آن در جنوب شرق آسیا است و رکوردار مصرف غذایی لاک پشت ها هستند، بطوریکه روزانه چندین تن تجارت لاک پشت در این منطقه صورت می گیرد. از گوشت، چربی، تخم و لاک لاک پشت ها استفاده می شود. گوشت این حیوان مصرف غذایی دارد و عمدتاً لاک پشت های آب شیرین برای مصرف خوراکی استفاده می شوند.
اگر طبقه بندی زیستگاهی برای لاک پشت ها داشته باشیم می توانیم سه زیستگاه خشکی، آب شیرین و آب دریا برای آنها در نظر بگیریم که هر سه نوع زیستگاه در معرض تخریب و تهدید قرار دارد. زیستگاه لاک پشت ها در معرض انواع آلودگی ها، سموم، علف کش ها و کودها است همین طور از میان رفتن مناطق مرجانی، مناطق ساحلی، مناطق جنگلی، مراتع، تالاب ها و رودخانه ها، آلودگی رودخانه ها ناشی از فاضلاب ها و مواد شیمیایی و حتی جاده سازی ها عواملی هستند که زیستگاه های لاک پشت ها را نابود می کنند.
گرمایش جهانی نیز همچون مواردی است که حیات لاک پشت ها را تهدید می کند. گرمایش جهانی منابع غذایی موجود در زیستگاه ها را نیز تغییر می دهد که تاثیر این عامل در زیستگاه های آب شیرین و دریایی بیشتر است چون تغییر در اکوسیستم، منابع غذایی و حتی ساختار گونه ها به وجود می آورد. گرمایش موجب تغییر و تحولاتی در جنسیت لاک پشت ها می شود. تعیین جنسیت لاک پشت های دریایی ژنتیکی نیست و بوسیله دما به انجام می رسد و بطور کلی دما تعیین می کند که جنین نر یا ماده باشد. در لاک پشت های دریایی دمای بین ۲۸ تا ۲۹ درجه جنس نر و دمای بالای ۳۱ درجه جنس ماده تولید می کند بدین سبب با تغییر نیم تا یک درجه دما، جنسیت لاک پشت ها تغییر می کند که این امر از عوارض و نتایج تغییر اقلیم خصوصاً افزایش دما است.
۱۰ گونه لاک پشت از ۶ خانواده در ایران
در ایران ۱۰ گونه لاک پشت از شش خانواده داریم که پنج گونه آن دریایی و شامل لاک پشت های سرخ، سبز، زیتونی، عقابی و پشت چرمی می شود. لاک پشت های سرخ و چرمی در ایران نادر هستند و رکوردهای بسیار پراکنده و معدودی از آنها در کشور داریم. لاک پشت زیتونی فراوانی کمی در ایران دارد. مشاهده اینگونه لاک پشت زیتونی تنها در اوایل بهار و ماه های فروردین و اردیبهشت امکان پذیراست و پس از این مدت به سمت جنوب خلیج فارس مهاجرت می کند. بیشترین فراوانی در بین لاک پشت های دریایی از آن لاک پشت عقابی و سبز است. لاک پشت عقابی را به شکل جمعیت های لانه ساز و تولید مثل کننده داریم که عمدتاً در خلیج فارس و جزایر وجود دارند. لاک پشت سبز را نیز به شکل جمعیت های تغذیه کننده در خلیج فارس و دریای عمان داریم که در طول سال در همه نقاط خلیج فارس و دریای عمان از خوزستان تا گواتر مشاهده می شوند.
افرون بر این ها دو گونه از خانواده لاک پشت های برکه ای در ایران وجود دارد که یکی لاک پشت برکه ای اروپایی و دیگری لاک پشت خزری است. لاک پشت برکه ای اروپایی در استانهای گلستان، مازندران، گیلان و اردبیل یافت می شوند و لاک پشت های خزری در استانهای شمال و شمال غرب همچون فارس، خوزستان، بوشهر، لرستان و چهارمحال و بختیاری پراکنش دارند.
به گفته کارشناسان لاک پشت های خشکی جزو گونه های لطمه پذیر هستند. لاک پشت برکه ای در معرض تهدید نیستند اما وضعیت لاک پشت فراتی فاجعه آمیز است و حوزه پراکنش بسیار محدودی دارد البته وضعیت جهانی اینگونه نیز خوب نیست و جمعیت شایان توجه اینگونه تنها در ایران و ترکیه وجود دارد ولی عوامل تهدیدکننده بسیاری در یک مقیاس بسیار بالا به شدت اینگونه را تهدید می کند. کاهش میزان بارندگی و خشکسالی متوالی، آلودگی ها و تخریب زیستگاه بوسیله ورود آب آلوده کشاورزی و صنعتی به رودخانه ها عواملی است که بقای اینگونه را در معرض تهدید جدی قرار داده است همین طور مرگ و میر اینگونه بوسیله صید جانبی و گیرافتادن در تور، قلاب و صید قاچاق با بهره گیری از برق بالاست.
یونایتدپرس به نقل از کارشناسان صیانت از حیات وحش به دوستداران زمین و محیط زیست چند راه حل زیر را برای صیانت از لاک پشت ها سفارش می کند:
- هیچ گاه از فروشگاه های حیوانات اهلی لاک پشت خریداری نکنید چون با این کار فروشندگان را به شکار و محروم کردنِ این حیوانات از زیستگاه های طبیعی شان تشویق می کنید.
- هیچ گاه یک لاک پشت را از محیط طبیعی زندگی اش جدا نکنید مگر این که بیماری و زخمی باشد و به کمک و مراقبت شما احتیاج داشته باشد و بعد از اطمینان از سلامتی، آنرا زودتر به زیستگاه اش بازگردانید.
- اگر لاک پشتی را دیدید که درحال گذشتن از عرض خیابان است هیچ گاه آنرا به مبدا حرکتش بازنگردانید چون باردیگر همین مسیر را طی خواهدنمود بلکه لازم است او را برداشته و به سمت دیگر جاده منتقل کنید.
- هر نوع خرید و فروش غیرقانونی و رفتارهای وحشیانه با این حیوانات را به مقامات محلی محیط زیستی خود
ببیشتر بخوانید:
لاک پشت های ایران در معرض تهدید چند سفارش به مناسبت "روز جهانی لاک پشت"
منبع: حیوان خانگی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب