نقش زنان در حفاظت از كوهستان ها و محیط زیست
حیوان خانگی: پایگاه خبری فانوس زاگرس به مناسبت 11 دسامبر مصادف با 20 آذر كه بنام روز جهانی كوهستان نام گذاری شده است در یادداشتی به قلم شهرام نوروزی به اهمیت نقش زنان در حفاظت از كوهستان ها و محیط زیست پرداخته است.
روز جهانی كوهستان فرصتی است برای تولید آگاهی در مورد اهمیت كوهستان در چرخه زندگی، روشن ساختن فرصت ها و محدودیت ها در مبحث توسعه در كوهستان و فراهم ساختن همكاری هایی كه می تواند سبب تغییرات مثبت در محیط زیست پیرامونمان شود.
واقعیت مبحث این است كه تمام كوشش ها در سطح زندگی بشر و فعالیت های روزانه همه ماها برای بالا بردن سطح تغذیه، بهبود معیشت و فرار از فقر و گرسنگی است كه این مهم توسط سازمانی بنام سازمان غذا و كشاورزی ملل متحد (FAO)، فائو آژانس تخصصی سازمان ملل متحد است كه در رأس این فعالیت هایی كه توسط هر كدام از افراد صورت می گیرد قرار داشته كه برای ارتقاء بهبود و افزایش كارایی خود در توسعه باید از كوهستان بصورت هماهنگی فعالیت كند.
بطوریكه تمركز بر كوهستان بخش جدایی ناپذیر مسئولیت فائو در تمام دنیا است و اما بحث ملموس تر در منطقه ما كه به عینه هم دیده می گردد آن است كه زمین و كوهستان و طبیعت حد تحمل دارد بعنوان مثال كشاورزان در یك دوره كوتاه مدت می تواند بیش از اندازه خاك و آب استفاده كنند كه در برخی از نقاط این دوره ی كوتاه مدت به آخر رسیده است كه خود كشاورزان هم دریافته اند كه باید از افراط كاری گذشته دست بردارند.
ادامه دار بودن حوادثی كه منجر به تخریب محیط زیست می شوند برای طرفداران محیط زیست كاملاً واضح و روشن است و این قصه سر دراز دارد چون كه بودن كوهستان شامل یخ و برف در قله ها و ضرورت توجه به گرمایش زمین و حفظ برف های كوهستان و منابع طبیعی محیط كوهستان كه امروزه مدام از داخل كوهها استخراج می گردد و روز به روز بر استفاده بی رویه از آنها بیشتر می گردد و همینطور محصولات و سرسبزی هایی است كه در دامنه كوهها رشد می كند و تقاضای جمعیت رشد یافته برای مصارف كشاورزی و چوب و سنگ وخاك و دیگر مایحتاج از میزان محصول پایدار جنگل ها و كوهستانها پیشی می گیرد واین امر به نابودی جنگل ها و كوه ها می انجامد كه این خود به مرور زمان باعث می گردد زمین های كشاورزی از مواد مغذی تهی شوند.
از طرفی دیگر جمعیت دام ها هم كمابیش هماهنگ با جمعیت انسانها افزایش می یابد و در نهایت تعداد آنها از مرز ظرفیت تحمل چرای مراتع فراتر می رود كه مجموع اینها باعث افزایش فرار آب باران و سیلاب های شدید، فرسایش خاك و بروز ریزگردها در شهرها می گردد. ازاین رو مناطق كوهستانی به علت موقعیت طبیعی و جغرافیایی خود می تواند مورد استفاده علاقه مندان قرار گیرد و این شدنی نیست مگر اینكه اكوسیستم های شكننده كوهستانی در برابر صدمه های ناشی از جنگل تراشی، كوه تراشی، سنگ شكنی، فرسایش خاك و نابودی تنوع زیستی حفاظت شود.
هزینه تراشیدن سنگها و قطع یك جنگل باید ارزش اقتصادی كامل تمام كوهستان و درختان، از دست رفتن هوای پاك، آب پاك، زیستگاه های حیات وحش و دیگر ارزشهای نامعلوم از اكوسیستم جنگل و طبیعت را درنظرگرفت.
پس می توان نتیجه گرفت كه هدف سازمان ملل از نام گذاری كوهستان به شكلی اخطار دادن به جامعه جهانی است تا به جبران غفلت های گذشته به مبحث تعیین شده توجهی خاص نمایند. زیرا این كوهستانها دارای تنوع گوناگونی از پدیده های زمین شناختی، گیاهان و جانوران و همینطور میراث های فرهنگی و بشری هستند امروزه مناطق كوهستانها به منابع پر تقاضایی تبدیل شده است ولی به علت شكنندگی اكوسیستم های آن باید از تخریب و انهدام پوشش گیاهی و كشتار حیوانات و توسعه بی رویه ساخت و سازها را در طبیعت كنترل نمود. و با لحاظ نمودن ظرفیت ها در مناطق كوهستانی به یك توسعه پایدار دست یافت یكی از این ظرفیتها زنان جامعه هستند.
زنان بعنوان انتقال دهنده فرهنگ اجتماعی به كودكان و نسل های آینده یك كشور مهمترین مسئولیت اجتماعی حفظ محیط زیست را به عهده دارند. زنان بزرگترین جمعیتی هستند كه زندگی شان به محیط زیست شان وابسته است به عبارت دیگر آنها با محیط زیست شان رابطه مستقیم دارند و هر تغییری كه در آن بوجود آید مستقیماً زیست آنها را در بر می گیرد و برآن تأثیر می گذارد. امروزه با افزایش مشكلات در بخش محیط زیست، حضور زنان در اجتماع بیش از پیش احساس می شده است.
با توجه به اینكه توسعه پایدار بر سه پایه توسعه اقتصادی، توسعه اجتماعی و حفاظت از محیط زیست استوار است نیاز به حضور زنان جهت انسجام و پویایی اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی برای توسعه پایدار پر رنگ تر شده است. طبیعت سرشتی زنانه دارد و زن نسبت به مرد به طبیعت نزدیكتر است بطوریكه اساساً زنان بیشتر ازمردان از لطمه دیدن و آلودگی محیط زیست آسیب می بینند و در نتیجه مسئله ی محیط زیست مثلاً افزایش گازهای سمی سبب تشدید آثار گازهای گلخانه ای و تغییرات آب وهوایی و آلودگی هایی می گردد كه بر زندگی خیلی از زنان بویژه زنان كشاورز و روستایی تأثیر مستقیم داشته و هم آثار سوء بر سلامت افراد و بخصوص زنان دارد كه نمونه های آن افزایش میزان بیماری ها و سرطان های خاص زنان است.
غالب تشكل ها و انجمن های غیر دولتی فعال در سطح كشور درحوزه ی محیط زیست فعال بوده را زنان تشكیل می دهند.
یا به شكلی زنان با بحث محیط زیست در خانه و اجتماع آشنا هستند. زنان در پایداری محیط زیست نقش عمده ای بازی می كنند. زنان ساكن در شهرها و روستاها اقدامات عملی بیشتری در جهت حفظ محیط زیست و در ارتباط با آن انجام می دهند و در روند تصمیم سازی محیط زیستی می توان از آنها بهره برد و طرح هایی در حوزه ی محیط زیست با مشاركت آنان انجام داد.
بنابراین باید به زنان در زمینه حفظ محیط زیست تولید انگیزه كافی و توانمند ساختن آنها برای حل مسائل محیط زیستی كه سلامت آنان، خانواده و جامعه را هدف قرار داده آموزش هایی داد و برای توانمند سازی زنان درحفظ محیط زیست برنامه هایی داشت، زیرا توانمندكردن زنان درجهت جلب مشاركت آنان به مفهوم توانمند كردن جامعه است. توسعه كمی و كیفی آموزش زنان سبب ارتقای دسترسی به آموزش و از بین بردن تفاوت های جنسیتی و ارتقای ترویج فرهنگ محیط زیستی می گردد.
با توانمند كردن بیشتر زنان در حوزه محیط زیست، با آنان احساس پرارزش بودن، حق تصمیم گیری استفاده از فرصت ها و منابع و قدرت اجتماعی جهت تأثیر گذاری بیشتر در نقش هایشان داده می گردد. با توانمند ساختن زنان امكان رسیدن به توسعه پایدار در تمامی حوزه ها همچون محیط زیست میسر خواهد شد.
دریافت كننده: فرزانه شریفی** انتشاردهنده: سید ولی موسوی
8143/6110
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب